Akne Nedir ?
Genç nüfusun %85’ini etkileyen akneler vücutta yüz, sırt ve gövdede yağ bezlerinin aşırı aktivitesi sonucunda oluşan bir deri hastalığıdır.
Akne Ne Zaman Ortaya Çıkar ?
Genellikle ergenlik döneminde başlayan akneler 20’li yaşlarda gerilemeye başlar. Erkeklerde genellikle ergenlik periyodunn orta-geç kısmında, kadınlarda adet görmeden 1 yıl önce aktive olabilir.
Akne Nasıl Oluşur ?
- Yağ bezlerinin büyümesi ve fazla çalışması
- Mikroorganizmaların (propionibakterium) aşırı çoğalması
- Kıl folikülü ağzında hücrelerin aşırı çoğalıp birikmesi (siyah, beyaz nokta)
- Çeşitli iltihabi durumlar
Akne Bir Enfeksiyon Mudur ?
Akne bir enfeksiyon hastalığı degildir. Akne kıl yapısına yerleşen ve yağdan beslenen derimizde zaten var olan mikroorganizmaların salgıladıkları bazı maddeler akne oluşumunu arttırmaktadır.
Yiyecekler Ve Akne Arasında İlişki Var Mı ?
Diyetin akne üzerindeki etkisi tartışmalı bir durumdur ancak yüksek glisemik indeksli ( kan şekeri düzeyini hızla yükselten) gıdalardan uzal durulmalıdır. Doymuş yağlar, süt ve süt ürünleri abartmadan tüketilmelidir.
Akne İçin Yararlı Besinler;
- Balık yağı
- Probiyotikler
- Çinko
- Çay ağacı yağı
Akne Genetik Midir ?
Akneye karşı genetik yatkınlık vardır özellikle şiddetli ve erken başlayan hastalarda. Ailesinde akne olan bireyler 3 kat daha fazla risk altındadır.
İnsülin Direnci Ve Obezite Akneyi Tetikler Mi ?
- İnsülin direnci akneye neden olabilir
- Erkeklerde androjen üretimini arttırabilir.
- Yüz bölgesinde (sebum) yağ üretimini arttırabilir.
Kilo Artışı Akneye Neden Olabilir Mi ?
Kilo artışı akne şiddetinin artmasına neden olabilir.
Akne Gelişiminde Hormonların Rolü Var Mı ?
Erkeklerde;
- Androjenler (erkeklik hormonları) akne gelişiminde rol oynamaktadır.
Kadınlarda;
- Kıllanma + kilo artışı + adet düzensizliği ( polikistik over sendromu: yumurtalıklarda kist )
Akne Ve Sigara Kullanımı Arasında İlişki Var Mı ?
Sigara kullananlarda akne sıklığı artabilir.
Stres Ve Akne İlişkili Mi?
Stresle artan böbreküstü bezi hormonları akneyi tetikler ve akne oluşumunu arttırabilir.
Düzensiz Uyku Düzeni Akne Oluşumunu Tetikler Mi?
Evet tetikler. Yetersiz uyku stres hormonlarını arttırarak immün sisteminin işleyişini etkilemektedir.
Akneli Hasta Makyaj Ürünü Veya Kapatıcı Kullanabilir Mi ?
Komedojenik olmayan ( yağsız-su bazlı) dermatolojik yönden test edilmiş akneli ciltler için uygun olan makyaj ürünlerini kullanabilirler. Bu ürünlerin aşırı kapatıcı özellikte olmamasına ve uzun süreli kullanılmamasına dikkat edilmelidir.
Akneli Cilt Temizliği?
- Yüz günde iki kereden fazla yıkanmamalı
- Deride tahriş ve kuruluk yapmayan temizleyiciler kullanılmalı
- Ovalama akneyi şiddetlendirebileceği için fırça-lif kullanımından kaçınılmalıdır
- Siyah noktalar sıkılmamalı ( akneyi şiddetlendirebilir ve iz kalmasına yol açabilir.)
Sivilce Hapı Karaciğerime Zarar Verir Mi ?
Başlangıçta karaciğer testleri normal olan hastalarda tedavi sonucunda karaciğerde herhangi bir zarar beklenmemektedir. Ancak nadiren yatkınlıgı olan kişilerde bu durum gözlenebilmektedir. Hastalar ilaçları doktor kontrolunde kullanmalıdır.
İz Ve Leke Tedavisi?
Erken evrede lekeler, bazı leke kremleri ve güneşten korunmayla tamamen ve kısa sürede ortadan kalkabilir. İzlerin tedavisi zordur ve sabır gerektirir hatta akne izleri tam olarak yok olmayabilir o nedenle akneli kişilerde mümkün olan en erken dönemde tedavi verilerek iz oluşumunu baştan engellemek önemlidir.
Tedavide Amaçlar ?
- Mevcut sivilcelerin tedavisi
- Yeni sivilce çıkışının önlenmesi
- Leke ve iz kalma riskinin azaltılması
- İzlerin tedavisi
Akne Tedavisinde Dikkate Alınması Gerekenler;
- Akne tedavisi kişiye özel olarak planlanmaktadır. Komşulardan veya arkadaşlardan alınan öneriler kullanılmamalıdır.
- İnternetteki aslı belirsiz kaynaklara dayanarak yapılan uygulamalar tedavisi güç izler bırakmaya ya da sivilcenin artmasına neden olabilecegi gercegi unutulmamalıdır.
Akne Tedavisi Nasıl Planlanmalıdır ?
Tedavi kişiye göre ve aknenin şiddetine göre değişmektedir. Tek bir tedavi yöntemi yoktur bazı durumlarda birkaç tedavi birlikte kullanılabilir. Tedavi sonucunda lezyonlar tekrarlayabilir. Bu durumlarda devam tedavisi çok önemlidir. Tedavi bitiminde dermatolog tarafından önerilen devam kremlerinin kullanılmasına dikkat edilmelidir.
Güneşten Korunma Gerekli Mi ?
Tedavi sırasında ve tedavi sonrasında güneşe aşırı maruziyetten kaçınılmalı hastalar güneşten korunmalıdır. Sivilcelere bağlı leke gelişiminin de önlenmesine yardımcı olur.