Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, birçoğu ilerleyen zamanlarda ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir.

Bu tip hastalıklar her zaman semptomlara neden olmadığı için hasta bir enfeksiyona sahip olduğunun farkında olamayabilir.

Cinsel aktif dönemde kadın ve erkeklerin özellikle şüpheli veya korunmasız ilişki sonrası düzenli kontrol edilmeleri uygun olacaktır.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nasıl Bulaşır?

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar bir bireyden diğerine cinsel temas yolu ile geçebilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar genel olarak cinsel temas yolu ile geçsede bazı durumlarda sadece fiziksel temas ile de birey enfekte olabilir; uçuk, HPV gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar ciltten cilde temas yolu ile de bulaşabilir. Cinsel temas olması şart değildir.

Hangi Hastalıklar Cinsel Yolla Bulaşır?

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar çoğu zaman enfekte bir bireyden başka bir bireye cinsel temas veya nadirende fiziksel temas ile bulaşan enfeksiyonlardır.

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz

• Genital siğil veya insan papilloma virüsü enfeksiyonu -HPV-
• Gonore (Bel soğukluğu)
• Klamidya
• Genital herpes (Genital uçuk)
• Bel soğukluğu (Gonore)
• AIDS veya HIV enfeksiyonu
• Kasık biti, pedikulozis pubis
• Frengi (sifilis)
• Trichomoniasis, trikomonas vajiniti

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Belirtileri Nelerdir?

• Genital akıntı, cinsel organlarda görülen olağan dışı akıntılar
• İdrar yaparken ani idrara çıkma ihtiyacı, ağrı, yanma ve sık idrara çıkma
• Cinsel organlarda ve çevresinde görünen cilt büyümeleri, topaklanma
• Cinsel organlarda ve çevresinde renk değişikliğ, kızarıklık
• Akıntı ile karışık aşırı vajinal kanama
• Cinsel organlarda yoğun hissedilen kaşınma hissi, ağrı, yanma
• Cinsel organlar ve çevresinde görülen kabarcık, yara ve akıntı
• Cinsel organlarda ve çevresinde oluşan siğiller

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Korunma Yolları Nelerdir?

Düzensiz cinsel ilişkisi olan her bireyler cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için potansiyel hastalardır.

• Cinsel temas sırasında prezervatif veya diğer korunma yöntemlerinin kullanılması gerekir. Prezervatifler cinsel yolla bulaşan hastalıklar için enfeksiyon riskini azaltabilir. Fakat prezervatif kullanırken enfekte olan partnerinizin cildiyle temas halinde bulunursanız herpes veya HPV gibi bazı cinsel yolla bulaşan hastalıkların sizede bulaşması olası bir durumdur.
• İç çamaşırlarınızı ve kişisel havlunuzu başkabir birey ile paylaşmaktan kaçınılması gerekir. Çok zorda olsa bu şekilde bulaş olabileceğini bildiren yayınlar vardır.
• Cinsel birliktelik öncesi ve sonrası kişisel hijyene önem verilmesi gerekir
• Hepatit B aşısı olmakla kalıcı bağışıklık elde edebilirsiniz, böylece hepatit B riskinden kurtulusunuz
• Düzensiz cinsel ilişkisi olanların belirli aralıklarla HIV testi yaptırılmasında fayda vardır
• Birden fazla cinsel partneri olan, güvenli cinsel ilişkiye dikkat etmeyen, zayıf bağışıklık sistemi ve sigara kullanımı rahim ağzı kanserini arttıran risk faktörleri arasındadır.
• HPV aşısı cinsel yolla bulaşan kanserlerden korunmada çok etkili bir yöntemdir. HPV aşısı yeni oluşabilecek enfeksiyonları önleyebilir. Ancak oluşmuş enfeksiyonlarda etkili değildir

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Nasıl Tedavi Edilir?

Antibiyotik tedavileri ile gonore, sifiliz, klamidya ve trichomoniasis dahil olmak üzere cinsel yolla bulaşan birçok bakteriyel ve parazitik enfeksiyonların  tedavisinde kullanılabilir. Kesin tedavisi olmayan cinsel yolla bulaşan hastalıkların semptomları da ilaç tedavisi ile kontrol altına alınabilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Kan ve Tükürükle Bulaşır mı?

Evet, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar cinsel organ salgıları, tükürük, kan yolu ve çeşitli vücut salgıları ile bir başka bireyi enfekte edebilir. HPV ağız mukozasındad enfeksyon yapabilir.

Cinsel Yolla Kadınlara Hangi Hastalıklar Bulaşır?

Kadınlar; klamidya, genital herpes, bel soğuklugu, HIV/AIDS, HPV/Genital siğil, kasık biti, frengi (Sifiliz) ve trichomoniasis vajiniti gibi hastalıkların hepsinden enfekte olabilir.

Vajinal yanma, kaşıntı, normalin dışında gözlemlenen kanama, yoğun ve kokulu akıntı durumunda mutlaka muayane olmanız gerekir.

Cinsel Yolla Erkeklere Hangi Hastalıklar Bulaşır?

Erkeklerde cinsel yolla bulaşan; klamidya cinsel olarak aktif olan erişkinlerde en yaygın olarak gözlemlenen bakteriyel enfeksiyondur. Trichomoniasis, HIV, HPV/AIDS, genital herpes, frengi, hepatit B ve C gibi diger cinsel yolla bulaşan hastalıklardan enfekte olabilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklarda Kadınlar Mı Daha Fazla Risk Altındadır, Erkekler Mi?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar için kadın hastalar anatomik yapıları sebebiyle erkek hastalara göre daha düşük bir dirence sahiptir. Kadınların cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan enfekte olması daha yaygın olarak gözlemlenir.

Kadınların biyolojik yapısından kaynaklı cinsel organ yüzeyi (vajinal yüzeyi) üzeri deri ile kaplı erkek üreme organı penise göre daha geniştir. Bu kadınlar ve erkekler arasında ki  biyolojik farklılık cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan kadınların daha fazla enfekte olmasını sağlar.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Hayati Riske Neden Olur mu?

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların bazıları tedavi edilmez ise hayati risk oluşturabilir. Cinsel yolla bulaşan hastalığınız varsa ve bu hastalıgınız için tedavi alınmaz ise HIV den enfekte olma riskiniz artar. HIV/AIDS ve Sfiliz gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar tedavi edilmez ise hastalarda hayati riske neden olur.

Dünyada 500 binden fazla kadın, ülkemizde de binlerce kadın, HPV virüsünün neden olduğu rahim ağzı kanserine yakalanmakta ve bu kanser yüzünden hayatını kaybetmektedir.

Gonore ve klamidya hastalıgından enfekte olan kadın hastaların hamile kalması zorlaşır ve bu hastalığın tedavisini almaz ise hamile kalmaları imkansız hale gelebilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Penis ve Rahim Kanserine Neden Olabilir Mi?

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan HPV, gonore, sifiliz, klamidya veya herpes enfeksiyonu bulunan hastalar diğer bireylere göre  penis ve rahim ağzı kanseri gelişimi için yüksek risk taşırlar.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar İçin Hangi Bölüm Doktoruna Görünmek Gerekir?

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan birine sahipseniz Dermatoloji, Jinekoloji ve Üroloji gibi branşların alanına girer. Deri ve mukozada görülen değişiklikler mutlaka dermatoloğunuzca değerlendirilmelidir.

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonların Belirlenmesi İçin Hangi Test ve İşlemler Yapılır?

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların ilk teşhisi bakı yöntemi ve hastalığın belirtileri ile başlar.

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için bazı klinik testler;

• Kan testleri ile enfeksyonun aranması
• Swap testi ile genital bölgeden sürüntü olması
• İdrar testleri ve kültürü

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar; klamidya,gonore, sfiliz, hepatit C ve trikomoniyaz enfeksiyonlarının teşhisi için evde kullanılabilen test kitleri de ayrıca çeşitli ülkelerde mevcuttur.

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonların Ne Zaman Belli Olur?

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan hangisine sahip olduğunuza ve vücut direncinize göre cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların belirtilerinin ortaya çıkma zamanı değişebilir.

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların semptomları cinsel birliktelikden sonra bir kaç gün içinde veya 1 ile 2 hafta içinde gözlemlenmeye başlayabilir veya yıllar sonra bile semptomlar kendini göstermeyebilir. Bu sebeple düzensiz bir cinsel birlikteliğiniz varsa belirli aralıklar ile doktorunuza gitmeniz ve kontrol olmanız tavsiye edilir.

Klamidya

Klamidya enfeksiyonunun semptomları cinsel birliktelikten sonra yaklaşık 1 ile 3 hafta sonrasında gözlemlenmeye başlayabilir.

Klamidya enfeksiyonunun semptomları nelerdir;

• Cinsel organlarda kokulu ve yoğun akıntı
• İdrar boşaltımı sırasında yoğun olarak hissedilen ağrı
• Kadın hastalarda adet dönemlerinin arasında ve cinsel birliktelik sırasında vajinal kanamaların gözlemlenmesi
• Kadın hastalarda pelvik ağrısı
• Erkek hastalarda testis ağrısı

 Genital Uçuk

Genital uçuk in semptomları cinsel birliktelikten sonra yaklaşık 5 ile 7 gün sonrasında gözlemlenmeye başlayabilir.

Genital uçuk enfeksiyonunun semptomları nelerdir;

• Kadın ve erkeklerde cinsel organların çevresinde küçük ve ağrılı kabarcıkların oluşması
• İdrar boşaltımı sırasında hissedilen ağrı
• Cinsel organlarda ve çevresinde hissedilen yoğun kaşıntı ve karıncalanma hissi

Genital Siğiller

Genital siğil  semptomları cinsel birliktelikten sonra yaklaşık 2 ile 3 hafta sonrasında gözlemlenmeye başlayabilir.

Genital siğil semptomları nelerdir:

Genital siğillere neden olan virüsü taşıyan hastaların çoğunda belirgin siğiller gelişmesede en yaygın semptomları arasında cinsel organlarda ve cinsel organların çevresinde küçük, etli büyümeler veya şişlikler olduğu söylenebilir. Genital siğiller genellikle ağrısızdır fakat yoğun bir kaşıntı hissine sebep olur.

Tedavisin için farklı yöntemler kullanılır. Dermatoloğunuz sizin için en uygun tedaviye karar verecektir.

Genital siğil ve HPV tedavisi ile ilgili daha detaylı bilgiye ilgili sayfadan ulaşabilirsiniz.

Belsoğukluğu-Gonore

Belsoğukluğunun semptomları genellikle cinsel temas sonrası 1 ile 2 hafta içinde gözlemlenmeye başlar.

Belsoğukluğu belirtileri nelerdir;

• Cinsel organlarda olağan dışı oluşan sarı veya yeşil renkli akıntı gözlemlenmesi
• İdrar boşaltımı sırasında duyulan ağrı

Kasık biti-Pedikulozis pubis

Kasık biti semptomları cinsel temas sonrasında enfekte olan bireyde yaklaşık 2 ile 3 hafta içinde gözlemlenmeye başlanır.

Kasık biti hastalığının belirtileri nelerdir;

• Enfekte olan bölgede hissedilen yoğun kaşıntı ve kaşıntının neden olduğu iltihaplı akıntı
• Kullanılan iç çamaşırında gözlemlenen siyah toz gibi oluşumlar
• Ciltte oluşan mavi noktalar ve kan

Kasık bitleri ve yumurtaları mikroskop altında kolayca gösterilebilir.

Uyuz-Skabies

Cinsel temas sonrasında enfekte olan birey eğer daha önce uyuz olmadıysa uyuz belirtilerinin ortaya cıkması 6 ile 8 hafta kadar sürebilir. Eğer birey daha önce uyuz geçirmişse cinsel birliktelik sonrası 1 ile 3 gün sonra belirtileri gözlemlemeye başlayabilir. Uyuz tanısı halan hastaların eş ve yakın aile bireyleri ile birlikte tedavi edilmesi gerekir.

Uyuz belirtileri nelerdir;

• Cinsel organlarda ve çevresinde yoğun kaşıntı özellikle geceleri
• Cilt yüzeyinde sivilceli kırmızı döküntüler. Özellikle genital bölge, parmak araları, karın, bileklerin iç tarafında ve göğüs uçlarında görülür.
• Diğer aile bireylerinde kaşıntı

Frengi-Sifiliz

Frengi hastalığının semptomları cinsel birlikteliğin yaşandığı günden sonra genellikle 2 ile 3 hafta içinde gözlemlenmeye başlayabilir. Bu bulgular hasta tarafından önemsenmez ise kendiliğinden iyileşerek ikinci evreye geçer. Bu evrede deri bulguları ön plandadır.

Frengi belirtileri nelerdir;

• Cinsel organlarda ve cinsel organların etrafında oluşan ağrısız yaralar
• Cinsel organlarda ve çevresinde leke şeklinde oluşan kızarıklıklar
• Grip benzeri semptomlar

Trichomoniasis-Vajinit

 Trichomoniasis hastalığının semptomları cinsel temas sonrasında 3 ile 4 hafta içinde gözlemlenmeye başlayabilir.

Trichomoniasis belirtileri nelerdir;

• Cinsel organlarda yoğun görünen akıntı
• İdrar boşaltımı esnasında ağrı
• Cinsel organ açıklığında hissedilen kaşıntı ve rahatsızlık hissi

HIV-AIDS

HIV de ilk semptomlar cinsel birliktelik sonrası 3 ile 6 hafta arasında gözlemlenmeye başlayabilir

HIV belirtileri nelerdir;

• Yüksek ateş
• Yoğun hissedilen boğaz ağrısı
• Sebepsiz baş ağrısı
• Kas ve eklem ağrıları
• Cilt yüzeyinde gözlemlenen kırmızı döküntüler

Genital Siğil Tedavisi

Genital siğil virüsü ile enfekte olduysanız vakit kaybetmeden doktorunuza danışmanız gerekir. Genital herpes tedavisi için doktorunuz sahip olduğunuz genital siğillerin formuna ve sayısına göre sizin için uygun olan tedavi yöntemini belirleyecektir.