Skatrisyel Alopesi veya Skarlı Alopesi Nedir?
Skarlı alopesi saç köklerinin zarar görerek yerine skar dokusunun (fibröz yara dokusu) geçtiği kalıcı saç dökülmelerini tanımlar. Skatrisyel alopesi veya skarlı alopesi hastalığının gidişatı ve saç dökülmesi değişkenlik gösterir. Yıllar içinde bulgu vermeden sinsi bir şekilde ilerleyebileceği gibi aylar içinde çok hızlı da seyredebilir.
Etkilenen bölgelerde saç dökülmesi, deride kızarıklık, kepeklenme ve sivilce gibi cilt bulguları oluşabilir. Skarlı alopesi bulaşıcı olmayıp hem kadın hem de erkeklerde her yaş grubunda görülebilir. Kalıtımsal özelliği yoktur. Bununla ilgili çalışmalar yapılmaktadır.
Skatrisyel alopesi veya skarlı aleposi vücudunuzun kıl olan herhangi bir bölümünü etkileyebilir fakat daha çok kafa derisini etkiler.
Skarlı alopesiler görünür saç dökülmeleri olduğunda psikolojik sorunlara sebep olabilir.
Skarlı Saç Dökülmesi Kaça Ayrılır?
Skarlı saç dökülmesi, primer ve sekonder skatrisyel alopesiler olmak üzere ikiye ayrılır.
Primer skatrisyel alopeside saç kökleri hastalıktan direkt olarak etkilenir. Saç köklerinin yok olması enflamatuar veya otoimmün bir sorundan kaynaklı olabilir.
Sekonder skatrisyel alopeside saç kökleri kaza, travma, radyasyon ve enfeksiyon gibi ikincil sebeplere bağlı olarak yok olmaktadır.
Primer skatrisyel alopeside (PSA), normal durumda koruyucu olan lenfositler veya nötrofiller saç köklerine saldırır. PSA’lı olan kişilerde saç köklerine saldıran enflamatuar hücreler, kafa derisinin iltihaplanmasına ve yaralanmasına sebep olur. Saç kökünün yerine yara dokusu oluşur ve bu yüzden saç dökülmesi kalıcıdır. Primer skarlı alopesi skarlı deriden alınan biyopside görülen enflamatuar hücrelerin tipine göre sınıflandırılmaktadır. Enflamatuar hücreler öncelikle lenfositler, nötrofiller olabilir veya bazen enflamasyon karışık hücrelere sahiptir buna bağlı olarak lenfositik, nötrofilik ve mikst tip olarak üç başlık altında incelenir.
Lenfositik skarlı aleposiler
Aleposi Musinoza
Kronik kutanöz eritematozus
Graham little sendromu
Klasik psödopelad
Santral sentrifugal sikatrisyel alopesi
Alopesi müsinoza
Keratosis folikülaris spinuloza dekalvans
Nötrofilik skarlı aleposiler
Folikülit
Dissekan selülit
Mikst (karışık) skarlı aleposiler
Akne keloidalis
Akne nekrotika
Skatrisyel Alopesilerin Nedenleri Nelerdir?
Primer skatrisyel alopesilerin sebepleri tam olarak bilinmemekle birlikte inflamasyonun neden olduğu kıl folikülü içindeki kök hücrelerde geriye dönüşsüz hasar meydana geldiği ve böylece kalıcı saç kaybı oluştuğu düşünülmektedir.
Sekonder skatrisyel saç dökülmeleri ise , çok çeşitli sebeplerle oluşabilir; kaza, yanık, kimyasal, ameliyat…
Daha Çok Kimlerde Görülür?
Skatrisyel aleposi her iki cinste ve her yaşta görülebilir. Görülme sıklığı ile ilgili yapılmış bilimsel çalışma yoktur. Ailesel olduğuna dair bilimsel çalışmalar mevcuttur.
Skatrisyel Alopesilere Eşlik Eden Hastalıklar Var mıdır?
Genellikle tek başınadır, eşlik eden başka bir hastalık yoktur. Diğer açılardan sağlıklı erkek ve kadınlarda görülür.
Skatrisyel Alopesilerde Saç Dökülmelerinin Tanısı Nasıl Konur?
Skatrisyel aleposi tanısında, saçlı deriden alınacak olan biyopsiye bakılır ve buna göre tanı konur. Ayrıca yapılan klinik ve dermatolojik muayenede biyopsi ile birlikte değerlendirilmelidir.
Skatrisyel Alopesilerde Tedavi Nasıl Olur?
Tedavi hastalığın gidişatını durdurmaya yönelik olup dökülmüş saçları kazandırmaz. Tanı ne kadar erken konur, tedavi ne kadar hızlı başlarsa deride oluşacak hasar o kadar az olacaktır.
Kalıcı saç kaybı olan bölgeler için hastalık remisyona girdikten sonra saç ekimi (saç nakli) düşünülebilir.